Leonie Cornips studeerde Nederlandse Taalkunde aan de Universiteit van Amsterdam en is aan die universiteit gepromoveerd op Syntactische variatie in het Nederlands gesproken in Heerlen. Na haar promotie (1994) ging Cornips werken bij het Meertens Instituut (KNAW). Sinds 2019 is ze werkzaam bij NL-Lab. Cornips doet onderzoek naar variatie in zinsbouw in voornamelijk ‘nieuwere’ variëteiten van het Nederlands zoals ‘straattaal’ en Surinaams-Nederlands, en meertaligheid onder peuters, kinderen en adolescenten. Ze probeert daarbij twee perspectieven op ‘taal’ met elkaar te verenigen. Sociolinguïsten onderzoeken hoe (groepen) mensen zich met elkaar identificeren of van elkaar distantiëren door taal (taalkeuze, morfosyntactische variatie of woordkeuze) en hoe die taal weer verandert in die groepsidentificaties. De generatieve grammatica geeft inzicht in welke zinnen al dan niet mogelijk zijn in die nieuwere variëteiten. Het combineren van deze twee benaderingen maakt het mogelijk taalvariatie en -verandering te verklaren, maar laat tegelijkertijd zien dat deze processen niet onbegrensd zijn.

Vanaf 2011 is Cornips ook als bijzonder hoogleraar Taalcultuur in Limburg werkzaam aan de Universiteit Maastricht. In die functie onderzoekt ze hoe inwoners van Limburg hun lokale identiteiten door talige praktijken construeren en hoe kinderen cognitief al dan niet van hun Limburgs profiteren.

In NL-Lab onderzoekt Cornips hoe mensen en dieren (in het bijzonder melkkoeien) met elkaar interageren. Ze problematiseert het als vanzelfsprekende beschouwde onderscheid tussen menselijke en niet-menselijke dieren op basis van het concept ‘taal’. Cornips verricht etnografisch onderzoek naar melkkoeien op diverse boerderijen en analyseert hoe koeien op talige wijze relaties aangaan met mensen en met elkaar. ‘Taal’ vat zij daarbij op als een multimodaal, belichaamd en multisensorisch verschijnsel dat is ingebed in een materiële en ruimtelijke context.

Cornips is bestuurslid van de Landelijke Onderzoeksschool Taalwetenschap en lid van de Maatschappij der Nederlandse Letteren. Onder haar auspiciën is het Limburg-portaal in de DBNL gereedgekomen. Zij nam als onderzoeker deel aan verschillende Europese projecten zoals AThEME, COST New Speakers en PARTE. Momenteel maakt ze deel uit van het project ‘Multilectal Literacy in Education’.