Laura is a student of Linguistics & Communication research at the University of Amsterdam. During her internship with Leonie Cornips, she studied the adaptation of pragmatics theories of linguistics onto the communication of waterfowl birds. Laura did ethnographic fieldwork at different parks in Amsterdam to observe how the birds interact with each other in a […]

In haar onderzoeksstage bij NL-Lab, begeleid door Leonie Cornips, analyseerde Anna Dijkstra de interactie tussen twee mens-hondparen, met als doel te onderzoeken hoe een fenomenologische interpretatie van zulke interacties een alternatief kan bieden tot begrip van mens-hondinteractie dat voortkomt uit humanistisch gedachtegoed.

In haar onderzoeksstage bij NL-Lab onderzocht Maaike Noijons of zij de Maas als entiteit kon benaderen en wat dat haar zou leren over de Maas: Wie of wat is de Maas? Welke praktijken vinden rondom, met en in de Maas plaats en welke machtsdynamiek speelt er?

Binnen NL-Lab onderzoekt Leonie Cornips hoe een animal turn in de taalwetenschap mogelijk te maken. Als onderdeel van haar project over mensdiercommunicatie hebben vier stagiaires – twee masterstudenten taalwetenschap en twee afgestudeerden in de antropologie en etnografie – onderzoek gedaan naar verschillende typen interacties door varkens. In deze working paper bericht Eline van Oosten (Antropologie/STS) […]

In taalkundig onderzoek wordt taal vaak gezien als een eigenschap die alleen bij mensen hoort. Ondertussen is echter onderzocht dat niet-menselijke dieren wel degelijk in staat zijn tot communicatie en tot het gebruik van taal. De vraag hoe dieren communiceren wordt in dit paper aangesneden door de focus te leggen op communicatie tussen mensapen en tussen […]

Op vrijdag 24 september sprak NL-Lab onderzoeker Ton van Kalmthout zijn oratie uit aan de Universiteit van Leiden. Hierin probeert hij beter zicht te krijgen op de emigratieliteratuur die landverhuizers in de decennia na de Tweede Wereldoorlog begeleidde op de overtocht naar en vestiging in een nieuwe leefomgeving en die voor een deel ook afkomstig was uit andere […]

Joannes Matthias Schrant (1783-1866) was achtereenvolgens de eerste hoogleraar Nederlandse taal aan de Universiteit van Gent (1818-1830) en hoogleraar Nederlandse taal aan de Universiteit Leiden (1831-1853). Verschillende onderzoekers hebben het wetenschappelijke werk van Schrant besproken en concludeerden dat hij een onbelangrijke en oninteressante figuur was, vooral vanwege zijn onbeduidende rol in de ontwikkeling van de […]

Al sinds de 16e eeuw produceert Nederland veel (harde) kaas, zowel voor export als eigen gebruik. Uit het SCP-rapport Denkend aan Nederland (2019) blijkt, volgens de geïnterviewden, dat kaas Nederland symboliseert en onderdeel vormt van de beleving van de Nederlandse identiteit. Kaas kan dus als kenmerk van Nederland en als onlosmakelijk met Nederland verbonden worden […]

Binnen NL-Lab onderzoekt Marieke Hendriksen hoe drop deel werd van de Nederlandse identiteit. In het voorjaar van 2021 voerde Wessel Broekhuis als achtergrond bij dat onderzoek een onderzoeksstage uit. Die leidde tot een working paper over zoethout in primair bronmateriaal en twee belangrijke museale collecties: die van Naturalis en Rijksmuseum Boerhaave, beide in Leiden. Leidende vragen […]

De Nederlandsche Taal- en Letterkundige Congressen (1849-1912) gelden als een mijlpaal in de geschiedenis van de Belgisch-Nederlandse betrekkingen. Ze staan dan ook te boek als een eerste belangrijke stap in de culturele toenadering tussen Vlaanderen en Nederland na de Belgische onafhankelijkheid van 1830. De leden van deze Nederlandsche Taal- en Letterkundige Congressen waren Vlaamse en […]

Kaas wordt zowel in binnen- als buitenland gezien als een nationaal symbool van Nederland. Nederland produceert al sinds minstens de zestiende eeuw enorm veel (harde) kaas, die mede door de langdurige houdbaarheid ook veelvuldig geëxporteerd werd en wordt. De symbolische betekenis van die productie blijkt ook weer uit het recente SCP-rapport Denkend aan Nederland (2019) waarin zaken […]

De geboortepapieren van Nederland. Met dit begrip wordt verwezen naar documenten die, om met minister Ingrid van Engelshoven te spreken, ‘het ontstaan van Nederland markeren’. Over zulke geboortepapieren ging het opeens tijdens de Algemene Beschouwingen van 2019. Coalitiepartijen CDA en VVD pleitten daar voor de permanente tentoonstelling van zulke documenten. In de praktijk bleek het […]

Opvallend veel passiespelen begonnen als reactie op besmettelijke ziektes. Het wellicht wel meest beroemde passiespel, dat van het Beierse dorpje Oberammergau, begon in 1634 toen het dorp Oberammergau een belofte aflegte: als de pest het dorpje zou passeren zonder verdere slachtoffers te maken, dan zou er elke tien jaar een passiespel georganiseerd worden. Sinds 1634 […]

Een van de vroegste filosofische benaderingen van ziekte (en lijden in bredere zin) vinden we in het Stoïcisme, dat stamt uit de klassieke oudheid, en dat tijdens de late middeleeuwen en vroegmoderne tijd een sterke opleving doormaakte. Centraal in dit denken staat de aanname dat we controle kunnen uitoefenen over onze affectieve reactie op ons […]

De vraag hoe we, als individu en als gemeenschap, om moeten gaan met ziekte is van alle tijden, maar dient zich momenteel met ongekende urgentie aan. Overheden roepen burgers op om met zijn allen de corona-curve af te vlakken door middel van social distancing. Juist in het medisch gepaste afstand tot elkaar bewaren vinden we […]

For English, click here. Vorige week besprak ik dat sinds de oudheid tot diep in de negentiende eeuw werd gedacht dat veel besmettelijke ziekten werden veroorzaakt door de invloed van hemellichamen, weersverschijnselen en het klimaat – iets wat we in het Nederlands nog terug zien in de term ‘bezoeking’ en de uitdrukking ‘kou vatten’.[1]Dit verklaart […]

Nadat premier Rutte op 13 en 15 maart vergaande maatregelen afkondigde om de covid-19 epidemie beter te kunnen beheersen, stelden meerdere mensen mij als medisch historicus de vraag ‘hoe we dat dan vroeger deden’. Waarmee men bedoelde: hoe gingen mensen, in Nederland en daarbuiten, in het verleden om met epidemieën van luchtweginfecties? Het korte antwoord […]