Kaas

Kaas geldt als typisch Nederlands. En zo wordt hij ook vaak verpakt, in geïdealiseerde beelden over waar hij vandaan komt en hoe hij gemaakt wordt, met Frau Antje, blije koeien en een eeuwenoude boerentraditie. In dit project gaan we niet voorbij aan de centrale rol van kaas in het landschap of de eetcultuur, economie en […]

  •    •  

Odeuropa

De coronacrisis heeft voelbaar gemaakt hoe belangrijk de rol is die reuk speelt in het dagelijks leven: niet alleen is geurverlies een van de symptomen van coronabesmetting, de lockdown beïnvloedt ook onze reukomgeving (we missen de geur van vieze kantoorkoffie en diners in geurige restaurants). Maar welke rol heeft geur de afgelopen eeuwen gespeeld in […]

Populisme, Sociale Media en Religie

Populisme stelt maatschappij en wetenschap voor grote uitdagingen. Bewegingen als de Nederlandse PVV en het Duitse PEGIDA zijn niet makkelijk in te passen in bestaande paradigma’s en publiceren weinig programmatische teksten. Hoe moeten we populistische bewegingen begrijpen? Dit project analyseert op basis van sociale-mediadata hoe centrale concepten in het populistische gedachtegoed gedefinieerd worden.   Specifiek […]

  •  

Publieke emoties

NL-Lab documenteert Nederlandse emoties. Samen met het Meertens Instituut onderzoeken we welke emoties naar voren worden geschoven in het publieke debat en waarom bepaalde emoties zo dominant zijn (geworden) in de publieke ruimte. Doel is om een ‘humorenkaart’ van de Nederlandse samenleving te ontwerpen, met aandacht voor verschillen, demarcatielijnen en historische ontwikkelingen. We stellen ons […]

Drop – Smaak en Identiteit

Drop wordt gezien als ‘typisch Nederlands’, als een kenmerkende vorm voor Nederlandse identiteit. Maar waarom? Drop wordt ook elders gegeten, en de zoethoutplant Glycyrrhiza glabra, waarvan de wortels het zwarte snoepje zijn kenmerkende smaak geven, is geen inheemse plant in Noordwest-Europa. In de Lage Landen werd zoethout waarschijnlijk voor het eerst geïntroduceerd in de middeleeuwen, […]

Affectieve economie / Affectieve kennis

Nederland is lang afgeschilderd als een nuchtere koopmansnatie. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, een van de eerste moderne kapitalistische economieën, zou gegrondvest zijn op een prudente koopmansmoraal. Deze mythe kon worden gebaseerd op de dominante economische theorie van de efficiënte markt met de homo economicus als hoeksteen. Sinds enkele decennia is dit beeld aan […]

De hoed

In zoiets eenvoudigs als een hoed kan een complexe culturele code verscholen liggen. Op veel zeventiende-eeuwse portretten staan hoeden afgebeeld.

  •  

Programmalijnen: